تأثیر سیاست‌های بانک مرکزی چین بر ارزش پول چین

ارزش پول چین تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی از جمله سیاست‌های بانک مرکزی (PBoC) است. تاثیر بانک مرکزی چین بر روی ارزش پول این کشور بسیار است و بر اساس گفته‌های رئیس بانک مرکزی چین، ثبات پول چین به ثبات بازارهای مالی جهانی و اقتصادهای سراسر جهان کمک کرده است.

بانک مرکزی چین (PBoC) با تعیین کردن نرخ رسمی ارز به صورت روزانه، نوسان آن را در یک دامنه مشخص نگه می‌دارد. این سیاست با هدف ثبات صادرات، کنترل تورم وارداتی و مدیریت جریان‌های سرمایه صورت می پذیرد. در این مقاله به شما می گوییم که ساختار کنونی سیاست ارزی چین چیست و چه مواردی بر سیاست‌های بانک مرکزی چین بر ارزش پول این کشور تاثیرگذار است.

قیمت پول چین و ساختار کنونی سیاست ارزی چین

قیمت پول چین و ساختار کنونی سیاست ارزی چین از سال ۲۰۰۵ تاکنون به‌عنوان یک نظام نرخ ارز شناور مدیریت‌شده (Managed Float) شمرده می‌ شود. این موضوع بدان معنا است که در آن بانک مرکزی چین (People's Bank of China – PBoC) به‌صورت روزانه نرخ مرجع (central parity rate) را در برابر دلار آمریکا اعلام می‌ کند.

حال اینکه این نرخ چگونه مشخص می شود، باید گفت این موضوع بر اساس میانگین نرخ‌های بازار بین‌بانکی (interbank) در روز قبل و با در نظر گرفتن عوامل اقتصادی داخلی و خارجی است.

به عبارتی بانک مرکزی از سال ۲۰۱۵ تاکنون به بانک‌ها این اجازه را داد که ارزش پول چین را در محدوده ±۲ درصد از این نرخ مرجع در بازار ارز داخلی نوسان دهند. چنانچه بازار ارز از این محدوده عبور کند یا دچار نوسانات شدیدی شود، PBoC با هدف ثبات ارزی به مداخله مستقیم ارزی از طریق بانک‌های دولتی می پردازد. افرادی که در تجارت بین‌المللی فعال هستند و می خواهند کار حواله یوان را انجام دهند با دانستن سیاست های بانک مرکزی بر ارزش پول چین می توانند عملکرد بهتری داشته باشند.

تاریخچه نظام ارزی چین

نظام ارزی چین تا پیش از دهه ۱۹۹۰، بسیار بسته و کنترل‌ شده بود. اما به تدریج دولت چین با هدف یکپارچه‌سازی بازار رسمی و بازار سیاه ارز، اصلاحات عمده‌ای را در نظام ارزی اعمال کرد. این موضوع باعث شد تا با نظام «نرخ ارز تثبیت‌شده» (Fixed Exchange Rate Regime) رشد اقتصادی این کشور بالا رود.

از سال ۲۰۰۵، چین از نرخ ارز شناور مدیریت‌شده (Managed Float System) استفاده  کرد؛ به شکلی که پول چین به سبدی از ارزهای خارجی وابسته شد، اما همچنان تحت کنترل شدید بانک مرکزی قرار داشت و تاثیر بانک مرکزی چین بر روی ارزش پول بسیار بود. چین از سال ۲۰۱۰ به بعد، گام‌هایی را برای افزایش انعطاف‌پذیری نرخ ارز برداشت؛ بدین شکل که بانک مرکزی چین، دامنه نوسان مجاز روزانه پول خود را به تدریج افزایش داد.

تغییر مهم در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بود که بانک مرکزی چین (PBoC) تغییر مهمی در مکانیزم تعیین نرخ ارز اعمال کرد و اجازه داد که بازار نقش بیشتری در تعیین نرخ میانه روزانه ایفا کند. بدین شکل که صندوق بین‌المللی پول، ارز این کشور را به سبد حق برداشت مخصوص (SDR) افزود. این موضوع باعث شد تا یک اعتماد نسبی جهانی به سیاست‌های ارزی چین به وجود آید. امروزه سیاست ارزی چین به‌طور جالب‌ توجهی از یک سیستم نرخ ارز ثابت به سیستم شناور مدیریت شده منتقل شده است.

بیشتر بخوانید: سایت Taobao

عوامل موثر بر ارزش پول چین و سیاست‌ های بانک مرکزی چین

بانک مرکزی چین سیاست‌های مختلفی را برای ارزش پول چین اجرا می کند. حکمرانان چینی، بر این باور هستند که آنچه امروز می‌ تواند موجب کاهش یا افزایش سطح ارزش و نفوذ پول چین در بستر بین‌الملل شود، بخش مهمش به طراحی و اجرای سیاست‌های دلارزدایی بر می گردد.

از همین رو، سیاست‌ها، اقدامات و برنامه‌های قرارگاه اقتصادی دولت چین با محوریت بانک مرکزی، با هدف بین‌المللی شدن پول ملی چین صورت می پذیرد. اقدامات و تاثیر بانک مرکزی چین بر روی ارزش پول شامل موارد زیر است.

افزایش ذخایر طلا در خزانه بانک مرکزی چین

بانکداران مرکزی چین بر این عقیده هستند که اقتصاد جهان با تغییرات جدید، چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی روبرو است. بر همین اساس با بازنگری جایگاه و کارکرد طلا از دیدگاه راهبردی با ایجاد و اجرای استراتژی ملی طلا، سعی بر تقویت توان پول چین در شرایط پیچیده تنش‌های مالی و ارزی دارند. در واقع طلا با داشتن ارزش ذاتی به عنوان ذخیره راهبردی جهانی شناخته می شود. با توجه به این موضوع بانک مرکزی چین، طلا را به منبع راهبردی در برابر نفت و انرژی و نیز پشتوانه‌ای برای تقویت اعتبار پول ملی خود می داند.

بانک مرکزی چین از سال ۲۰۲۱ به بانک‌های داخلی و خارجی فعال در چین این اجازه را داده است تا فلزات گرانبها را به این کشور وارد کنند. این کار موجب می شود تا برای خود پشتوانه خوبی در جهت حفظ و ارتقا ارزش و همچنین افزایش ضریب نفوذ ارز ملی چین در اقتصاد بین‌الملل ایجاد کنند. چین در پایان سال ۲۰۲۳ به رتبه دوم فهرست ۱۰ بانک مرکزی برتر جهان با بیشترین ذخایر طلا رسیده است.

افزایش تقاضای اوراق قرضه پول چین در جهان

امروزه با روند افزایشی بین‌المللی شدن پول چین و بازدهی بالا و جذاب اوراق قرضه چین، با افزایش جریان ورودی سرمایه به این بازار روبرو هستیم. یک ابتکار عملی که بانک مرکزی چین داشت این بود که در جهت ارتقای سطح ارزش پول چین و افزایش نفوذ این ارز در اقتصاد بین‌الملل، از طریق افزایش تقاضای موثر برای اوراق قرضه با درآمد ثابت چین بپردازد.

بانک مرکزی چین برای افزایش حضور سرمایه‌گذاران خارجی در این کشور، سعی کرده تا دسترسی آنان را به این بازار آسان‌تر کند و راه را برای گنجاندن اوراق قرضه چینی در شاخص‌های معیار جهانی، هموار کند. این کار را بانک مرکزی چین برای افزایش نفوذ بین‌المللی پول چین در عرصه جهانی و کاهش هژمونی دلار در راستای سیاست دلارزدایی بانک مرکزی چین انجام داده است.

بین‌المللی سازی پول چین و گسترش استفاده از آن در تجارت و بازرگانی بین‌الملل

تاثیر بانک مرکزی چین بر روی ارز چین بسیار بوده و دولت چین با محوریت بانک مرکزی سعی داشته تا به بین‌المللی‌سازی پول چین بپردازد. در همین راستا بانک مرکزی چین از سال ۲۰۲۱، به دنبال این اقدام با رویکردی بازارگرا بوده است. به طور کلی، شاخص‌های عملکرد این ارز به منزله ارز پرداخت بین‌المللی، سرمایه‌گذاری و تامین مالی، ذخیره و قیمت‌گذاری وضعیت بهبود یافته‌ای را نشان داده است.

همچنین از سال ۲۰۲۲،  در اقدامی مهم صندوق بین‌المللی پول، ارز چین را به سبد ارزهای ذخیره اصلی خود اضافه کرد. علاوه بر این، بانک مرکزی چین که سعی در تسریع روند بین‌المللی شدن پول چین دارد، تلاش مضاعفی برای متقاعدسازی رهبران جهان در جهت تصمیم‌گیری برای استفاده از پول چین در ذخایر ارزی خود کرده است.

به طور مثال برخی کشورهای آسیایی و از جمله روسیه، بخش مهمی از ذخایر بانک‌های مرکزی خود را به اضافه کردن اوراق قرضه، اختصاص داده‌اند. بازرگانان و تجاری که به انتخاب سایت Douyin می پردازند با اقداماتی که بانک مرکزی برای ارزش پول چین انجام می دهد، می توانند خیالشان از بابت این موضوع راحت باشد.

توسعه نظام پرداخت بین بانکی به خارج

بانک مرکزی چین با نظام پرداخت بین بانکی چین با عنوان "سیپس" (Cross-border Interbank Payments System/ CIPS)، بستری عملیاتی در جهت پرداخت‌های فرا مرزی به پول چین را فراهم کرده است. در واقع این موضوع نقطه عطف عملکرد بانک مرکزی کشور چین در راستای توسعه زیرساخت‌های بازار مالی چین با هدف ارتقا سطح ارزشمندی و ضریب نفوذ بین‌المللی ارز چین به حساب می آید.

می توان گفت این نظام پرداخت در حمایت از بین‌المللی‌سازی پول چین نقش مهمی را ایفا کرده است؛ تسویه‌های معاملات تجاری فرامرزی کالاها و خدمات، سرمایه‌گذاری مستقیم، تامین مالی و پرداخت‌های شخصی فرامرزی و پرداخت آنی به موسسات بین‌المللی مالی از جمله این حمایت‌ها است. خریدارانی که محصولات چینی می خواهند، سایت مید این چاینا می تواند به آن‌ها در این زمینه بسیار کمک کند.

همچنین می توان به پرداخت خالص منظم به مشتریان عمده خارجی و تحویل در مقابل پرداخت در بازار مالی و تجاری بین‌المللی برای تسویه حساب ارزهای خارجی به پول ملی چین اشاره کرد. موضوع جالب در این زمینه این است که این نظام پرداخت فرامرزی از سوئیفت استفاده نمی‌کند؛ چرا که بانک مرکزی توانسته با فناوری جدید به کار رفته در این بستر ارزی، وابستگی خود را به ابزار سوئیفت که تحت حاکمیت بانک‌های غربی است، تا حد زیادی به حداقل برساند.

سخن پایانی

بانک‌های مرکزی، از جمله بانک مرکزی چین علاوه بر وظایف عمومی و کلی خود یک وظیفه مهم و کلیدی نیز برعهده دارند و آن حفظ ارزش پول ملی از طریق سیاست‌گذاری‌های پولی است. در واقع تاثیر بانک مرکزی چین بر روی ارزش پول بسیار بوده؛ به شکلی که با اعمال سیاست‌های مختلف از جمله ذخیره طلا، توسعه نظام پرداخت بین بانکی، بین‌المللی ساختن پول چین و استفاده در تجارت بین‌المللی، سعی بر بالا بردن ارزش پول چین داشته است. باران پی در زمینه تجارت بین‌المللی کلیه خدمات مورد نیاز تجار و بازرگانان را ارائه می دهد که می توانید به آن مراجعه کنید.